گزارش، نگاهی به آزمایش سامانه اس 400 ترکیه و تبعات آن برای آنکارا - هیو بلاگ

به گزارش گروه بینالملل خبرنگاران، دولت ترکیه تصمیم گرفت به همه اما و اگرها سرانجام و آزمایش موشک های اس 400 را در دستور کار قرار دهد.

رسانه های غربی از این موضوع خبر دادند که امروز، در سینوپ، در جوار دریای سیاه، سامانه اس 400 مورد آزمایش قرار گرفته است. بدیهی است که ترکیه نمی توانست اس 400 را در جایی دیگر مثلاً در اژه و در نزدیکی یونان و یا در شرق مدیترانه آزمایش کند. چرا که در حوزه جغرافیایی دریای سیاه، ترکیه مخالف و منتقد جدی ندارد.

جدیدترین خبرها و تحلیل های ایران و دنیا را در کانال تلگرامی خبرنگاران بخوانید. (کلیک کنید)

جدیدترین خبرها و تحلیل های ایران و دنیا را در کانال اینستاگرامی خبرنگاران بخوانید. (کلیک کنید)

موشک هایی که به انبارمنتقل نشدند

تهدیدات مالی دونالد ترامپ در سال 2019 میلادی علیه ترکیه و پیغام های روشن دبیرکل ناتو در خصوص عدم تطابق سامانه اس 400 روسی با دیگر سامانه های دفاعی مورد استفاده در ناتو، در کنار بعضی از مسائل مالی و داخلی، مجموعاً این تصور را به وجود آورده بود که وزارت دفاع ترکیه، کاری با اس 400 ندارد. در واقع، قبلاً گمان می رفت، ممکن است ترکیه از ترس واکنش های احتمالی آمریکا و ناتو، این موشک ها را در انبار نگه دارد و بگذارد خاک بخورند.

این یعنی همان شرایطی که قبلاً یونان به عنوان یک عضو دیگر ناتو آن را تجربه نموده و بعدها ناچار شد به منظور در امان ماندن از خشم و واکنش های ناتو، طوری رفتار کند که گویی اصلاً موشکی نخریده است.

در ماه های اخیر، بارها مقامات کاخ سفید، سران ناتو و کشورهای اروپایی، گاه به شکل مستقیم و شفاف و گاهی در لفافه و پشت پرده، از آنکارا انتقاد نموده و خرید سامانه موشکی اس 400 از روسیه را به عنوان یک خطای جدی ارزیابی کردند که می تواند سرشروعی برای باز شدن یک فاصله و شکاف جدی بین ترکیه و غرب باشد.

کار به جایی رسید که هم آمریکایی ها و هم سران ناتو، خیلی محبت آمیز و مودبانه، گزینه انبار کردن موشک ها و شتر دیدی ندیدی را بر روی میز گذاشتند. اما تیم اردوغان، خاطرنشان کرد که موشک را برای استفاده در سیسم دفاعی خریده و آن را به چشم اسباب بازی و سلاح تشریفاتی نگاه نمی کند.

واقعیت این است که تا همین لحظه، ترکیه برای خرید سامانه موشکی اس 400 هزینه های سیاسی، مالی و دفاعی فراوانی متحمل شد و حالا به این جمع بندی رسیده که باید با فعال کردن این سیستم، استقلال سیاسی خود را به شکل شفاف تری به نمایش بگذارد.

خرید سامانه اس 400 از روسیه، موجب آن شد که کنگره آمریکا، ترکیه را از داشتن هواپیمای نسل پنجم جنگنده های پیشرفته به نام اف 35 محروم کند و این یکی از پیغامدهایی است که شاید تیم اردوغان، نتوانسته بود آن را پیش بینی کند و آنکارا احتمال نمی داد که خریدن چند موشک روسی، تا این اندازه آمریکایی ها را عصبانی کند!

تفاوت ترکیه با یونان و دیگران

مدتی پیش مجموعه رادیویی- تلویزیونی دولتی تی.آر.تی ترکیه، در واکنش به فشارهای غرب به ترکیه به خاطر خرید اس 400 نوشت: در حالی خرید سامانه دفاع هوایی اس-400 از سوی ترکیه مورد انتقاد بعضی اعضای ناتو قرار گرفته که یونان، بلغارستان و اسلواکی به عنوان سه عضو دیگر این سازمان دارای سامانه اس-300 ساخت روسیه هستند. بخش روم نشین قبرس نیز در سال 1998 تصمیم به خرید چند سامانه اس-300 از روسیه گرفت که با اعتراض شدید ترکیه روبرو شد. به همین دلیل، آنها به جای استقرار در جزیره قبرس به یونان منتقل شدند. یونان سال 2013 با اعمال تغییراتی در آن سامانه ها و هماهنگ سازی آنها با سیستم دفاع هوایی ملی خود، از اس-300 در رزمایش عقاب سفید در جزیره کریت استفاده کرد. هیچ کدام از اعضای ناتو به آزمایش اس-300 توسط یونان اعتراض نکردند.

اما مساله اینجاست که بین این دو شرایط، چند تفاوت مهم وجود دارد:

1.واقعاً از دید آمریکا و ناتو، تفاوت بین ترکیه، یونان، بلغارستان و اسلواکی بسیار است. ترکیه، از منظر جغرافیای سیاسی، مجاورت با ایران و دریای سیاه، هویت اسلامی، صندلی منطقه ای و نزدیک به روسیه، برای غرب مهمتر از سه کشوری است که به نام آنها اشاره شد.

2.سامانه اس-300 مدل قدیمی تر اس-400 است و این موشک، در واقع در دوران شوروری سابق ساخته شد. اس -300، به عنوان سامانه دفاعی زمین به هوا، از سال 1978 استفاد می گردد. به احتمال قوی، اگر ترکیه میخواست سراغ اس 300 برود، ناتو و آمریکا، مساله را تا این اندازه جدی نمیگرفتند.

چرا ترکیه پاتریوت نخرید؟

همزمان با شروع بحران سوریه، ترکیه روی موضوع سامانه دفاع موشکی انگشت گذاشته و از مسئولین ناتو خواست فکری به حال حریم هوایی ترکیه نمایند. بدون تردید در آن دوران نیز تهدید دفاعی جدی علیه در ترکیه در جریان نبود. اما آنکارا می خواست مسله موشک؛ جا بیفتد.

بر اثر اصرار آنکارا، دولت باراک اوباما و دبیرکل وقت ناتو، رضایت دادند که چند سامانه موشکی پاتریوت به شکل امانی در داخل خاک ترکیه و در مرز سوریه نصب گردد. در این میان، آمریکا، آلمان، هلند و ایتالیا، بیش از دیگران با ترکیه همکاری کردند.

اما بعدها این سامانه های امانی از خاک ترکیه بیرون برده شد و ترکیه خیلی جدی، پیشنهاد خرید را به آمریکا ارئه داد. از اینجا به بعد، دو روایت مختلف وجود دارد.

روایت نخست که توسط دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا و تیم مشاورین دفاعی او ارائه شده، دال بر این است که دولت اوباما اصطلاحاً ترک ها را سر دوانده و از اول هم نمی خواسته به آنها موشک بفروشد.

اما روایت دوم این است که آمریکا می خواست به ترکیه پاتریوت بفروشد ولی مساله اینجاست که ترکیه علاوه بر خود موشک ها، خواستار دانش دفاعی و فناوری فراوری پاتریوت نیز بود و می خواست که تیم زبدهای از سازندگان پاتریوت و مشاورین پنتاگون، افسران و مهندسین ترکیه را آموزش دهند. ولی نه تنها دولت اوباما بلکه کنگره نیز با چنین چیزی موافق نبود. در واقع این پیشنهاد به دلیل امتناع واشنگتن از ارائه ویژگی های فنی پاتریوت به آنکارا، عملی نشده است.

تصمیم هوشمندانه پوتین

در شرایطی که نه آمریکای دموکرات ها و نه آمریکای جمهوری خواستار به داد ترکیه نرسیدند و حاضر نشدند سامانه پاتریوت را در اختیار دولت اردوغان بگذارند، ولادیمیر پوتین، با اتخاذ یک تصمیم هوشمندانه و در اوج اختلافاتی که به خاطر پایین انداختن سوخوی روسی به دست ترکیه به وجود آمده بود، رابطه با این کشور مهم را عمیق و عمیقتر کرد و علاوه بر فروش اس 400 در حوزه های دیگری نیز با ترکیه وارد بازی شد که هر کدام از آنها به نوعی برای ترکیه مهم هستند:

1.پروژه استراتژیک خط لوله انتقال گاز روسیه به اروپا به وسیله ذریای سیاه و ترکیه به نام ترک استریم.

2.همکاری مداوم با ترکیه در حوزههای سوریه و لیبی (که البته در این دو پرونده، اختلافات قابل توجهی هم بین مسکو و آنکارا در جریان است.)

3.پروژه حیاتی نیروگاه هسته ای آک کویو در ملاتیا.

4.تسهیل شرایط کار برای دهها پیمانکار ترک و دهها هزار کارگر ترکیه ای.

5.هموارسازی سفر میلیون ها جهانگرد روسیه به ترکیه و مذاکره در خصوص آسان سازی صدور ویزا برای سفر شهروندان ترکیه به روسیه.

آیا ترکیه وارد یک پیچ تاریخی شده است؟

آزمایش سامانه اس 400 برای ترکیه، یک گام دفاعی مهم است که نشان می دهد ترکیه در عمل، در نمایشنامه ای و بر روی صحنه ای نقش ایفا نموده که اصلاً قرار نبوده وارد آن گردد.

بر اساس تقسیم نقش انجام شده توسط قدرت ها و ناتو، ترکیه باید در کنار آمریکا و غرب می ایستاد. اما حالا با خرید و نصب اس 400 عملاً در گوشه ای از زمین ایستاده است که نمی توان گفت هم گروه و هم جبهه ناتو است.

اما در عین حال، نمی توان چنین ادعا کرد که ترکیه به یک باره از دنیا غرب گسسته است. چرا که اساساً نظام مالی ترکیه، بازار آزاد و شرکت های خصوصی، سنت سیاسی و موقعیت جغرافیایی این کشور، کاری نموده که ترکیه شانس چندانی برای جدایی کامل از غرب نداشته باشد و در عین حال، با روسیه نیز وارد یک ارتباط استراتژیک نشده و همچنان که دیده می گردد در پرونده های مهمی همچون لیبی، سوریه و قره باغ، بین دیدگاه های مسکو و آنکارا، شکاف عمیق وجود دارد.

حال باید دید آمریکا، ناتو و اتحادیه اروپا، در قبال این اقدام ترکیه، چه موضعی خواهند گرفت؟

bestcanadatours.com: مجری سفرهای کانادا و آمریکا | مجری مستقیم کانادا و آمریکا، کارگزار سفر به کانادا و آمریکا