وضع بحرانی ذخایر آب بعضی استان ها، آیا صرفه جویی مردم تنها راه است؟ - هیو بلاگ

به گزارش خبرنگاران، ایران کشوری است که به لحاظ جغرافیایی در کمربند خشک و نیمه خشک دنیا واقع شده است و همین امر طبیعی باعث شده که ما یک سوم میانگین دنیای بارش و سه برابر میانگین دنیای تبخیر داشته باشیم اما مساله کم آبی یا بهتر است بگوییم بحران و تنش آبی از سال گذشته و همزمان با کاهش بارندگی ها در سطح کشور بیش از پیش جدی شد و مورد توجه نهاده شد. بسیاری از مردم و حتی کشاورزان در استان ها، شهرها و روستاهای مختلف کشور به ویژه در استان خوزستان درگیر این تنش آبی شدند.

با این حال ورود به فصل پاییز هم بارندگی مناسبی را به ارمغان نیاورده و آن طور که سازمان هواشناسی پیش بینی نموده است، بارندگی ها در این فصل با تاخیر اتفاق خواهد افتاد و مقدار بارندگی در فصل پاییز سال جاری هم به احتمال زیاد کمتر از حد نرمال خواهد بود اما نکته مهم این است که با توجه به اینکه از فصل خشک و سال آبی کم بارشی - که بسیاری از نقاط کشور در تنش آبی بوده اند - وارد پاییز می شویم، تداوم کم بارشی می تواند شرایط تنش آبی و مشکل تامین آب شرب برای بعضی شهرها و روستاها را بغرنج تر کند.

پیش بینی های سازمان هواشناسی حالا با هشدارها نسبت به شرایط مخازن سدهای شهرهای مختلف از جمله تهران ملموس تر شده است. محمدرضا بختیاری - مدیر عامل آب و فاضلاب استان تهران - ضمن بیان اینکه سال آبی گذشته بدترین سال در 50 سال اخیر بود و در تهران 37 درصد کاهش بارندگی و 300 میلیون مترمکعب کمبود در مخازن داشتیم، گفته بود: مخازن سدهای تهران شرایط خوبی ندارند.

اما چه باید کرد؟ این سوال برای ساکنان ایران زمین سوال امروز و فردا نیست. پرسشی نیست که مردم و مسئولان با بارش های خوب طی یک سال آبی به دست فراموشی بسپارند. نباید فراموش کنیم که ایرانیان حتی پیش از رشد میلیونی جمعیت و توسعه سدسازی هم درگیر مساله آب بوده اند و صدها سال است که به دنبال روش های استحصال و ذخیره آب بوده اند وابداع قنات به وسیله ایرانیان از همین مساله آب نشات گرفته است.

درشرایطی که کشور اکنون با خشکسالی شدید دست و پنجه نرم می نماید، طی روزهای اخیر بارها شبکه های تلویزیونی با پخش زیرنویس از ساکنان استان تهران خواسته اند که در مصرف آب صرفه جویی نمایند. همین امر ضرورت مدیریت مصرف آب را از سوی تهرانی ها دو چندان می نماید.

بختیاری به اتفاق بی سابقه ای که سال گذشته در این زمینه افتاده بود، اشاره می نماید و می گوید: سال گذشته به رغم کاهش نزولات و افزایش دما برای اولین بار در تاریخ آب شهر تهران به دلیل فرهنگ سازی شاهد کاهش 3 دهم درصدی مصرف آب شرب شهروندان تهرانی بودیم که بی سابقه است چراکه هر ساله این رقم افزایش می یافت.

اما در شهری مانند تهران موضوع دیگری هم به مقدار صرفه جویی شهروندان در مصرف آب اهمیت دارد و آن هدررفت آب به وسیله شبکه های انتقال فرسوده و قدیمی است. به گفته مدیر عامل آب و فاضلاب استان تهران در مرکز حدود 9000 کیلومتر خط لوله و آبرسانی داریم که 40 درصد آن ها عمر بالای 50 سال دارند و فرسوده محسوب می شوند و بسیاری از هدر رفت آب مربوط به همین بخش است و در صورت وقوع زلزله این بخش از شبکه آبرسانی از دست خواهد رفت.

حسین رفیع - فعال حوزه آب - هم ضمن تاکید بر ضرورت توجه مردم به نحوه مصرف آب به شبکه فرسوده انتقال آب درون شهری و هدررفت آب به وسیله آن اشاره نمود و گفت: راهکارهای مقابله با خشکسالی از جمله صرفه جویی در مصرف آب در استان های مختلف، فرق دارد چراکه در استانی مانند تهران مقدار مصرف آب شهری در آن بالا است اما در بعضی استان های دیگر بخش عمده آب در بخش کشاورزی یا صنعت مصرف می گردد و ضروری است در این بخش ها آب صرفه جویی گردد بنابراین نمی توان برای تمام منطقه ها کشور یک نسخه واحد برای مقابله با خشکسالی پیچید.

به گفته وی، هدر رفت آب در سیستم انتقال آب درون شهری به گونه ای است که به مقدار چندین سد بزرگ در شبکه های انتقال آب زیر زمین شهر تهران از دست می دهیم اما وزارت نیرو می تواند با مدیریت و برنامه ریزی درست هدر رفت آب را کنترل کند یا کاهش دهد تا حجم زیادی از آب صرفه جویی گردد.

این کارشناس آب بعلاوه معتقد است که بخش عمده آبی که ادعا می گردد در بخش کشاورزی مورد مصرف قرار می گیرد هم به دلیل اشکالات متعدد در سیستم های انتقال آب پیش از اینکه به کشاورزان برسد در مکانی دیگر هدر می رود.

به گزارش خبرنگاران، مدیریت مصرف آب که امری ضروری برای حیات انسان، زیست بوم ها و تنوع زیستی است نیازمند تعامل، همکاری و احساس مسئولیت مردم و مسئولان است. حفظ ذخایر آب اگر با یاری و همکاری آحاد جامعه صورت نگیرد به مسئله ای غیرقابل جبران و بازگشت ناپذیر تبدیل خواهد شد که خود چالش ها و بحران های دیگری از جمله گردوغبار، فرونشست زمین و ... را در پی دارد که اکنون هم بسیاری از منطقه ها کشور را درگیر نموده است.

انتهای پیغام