11 توصیه ساده و کاربردی برای درمان سوختگی زبان
به گزارش هیو بلاگ، زبان از برجستگی های کوچکی به نام پاپیلا (Papillae) تشکیل شده است. برخی از پاپیلاها حاوی جوانه های چشایی هستند. وقتی غذا یا نوشیدنی خیلی داغ می خورید، زبان تان می سوزد و پاپیلاها و جوانه های چشایی آن آسیب می بینند. سوختگی زبان معمولا با درد همراه است و غذا خوردن را سخت می نماید.
خوشبختانه، بیشتر سوختگی های زبان جدی نیستند و به سرعت بهبود می یابند. درمان های خانگی زیادی وجود دارند که می توانید از آن ها برای درمان سوختگی های خفیف بهره ببرید، اما سوختگی های جدی تر به مراقبت پزشکی احتیاج دارند. تا انتهای این مقاله از خبرنگاران مگ با ما همراه باشید تا درباره سوختگی زبان و راه های درمان آن اطلاعات مفیدی در اختیار شما قرار دهیم.
انواع سوختگی زبان
احتمالا با مفهوم سوختگی درجه اول، دوم و سوم آشنا هستید. پزشکان به یاری این اصطلاحات شدت آسیب دیدگی بافت را معین می نمایند. از این روش برای درجه بندی سوختگی زبان هم می توان استفاده کرد:
- سوختگی درجه یک: شایع ترین نوع سوختگی زبان است و فقط لایه بالایی بافت را تحت تاثیر قرار می دهد. در صورتی که سوختگی از نوع درجه یک باشد، احتمالا تورم و درد خفیف را تجربه می کنید و زبان تان صورتی یا قرمز به نظر می رسد.
- سوختگی درجه دو: در این حالت، زبان بیشتر از سوختگی درجه یک آسیب می بیند و سوختگی علاوه بر سطح زبان به لایه های زیرین آن هم می رسد. علائم سوختگی درجه دو عبارتند از: صورتی یا قرمز شدن زبان، درد و تورم زبان و تشکیل تاول.
- سوختگی درجه سه: شدیدترین نوع سوختگی است و عمیق ترین لایه های بافت را تحت تاثیر قرار می دهد. در این شرایط ممکن است درد طاقت فرسا باشد یا زبان بی حس گردد. بعلاوه احتمالا نواحی آسیب دیده سیاه یا سفید می شوند. به ندرت پیش می آید که زبان به این شدت بسوزد.
شدت آسیب معین می نماید که آیا به مراقبت پزشکی احتیاج دارید یا خیر. شما می توانید سوختگی های درجه یک را در خانه درمان کنید. اما اگر فکر می کنید دچار سوختگی درجه 2 یا سه شده اید، باید از پزشک یاری بگیرید. چنانچه در خصوص شدت سوختگی مطمئن نیستید، به پزشک مراجعه کنید.
دلیل سوختگی زبان
سوختگی زبان غالبا زمانی اتفاق می افتد که اجازه نمی دهید غذا یا نوشیدنی به میزان کافی خنک گردد. حواس پرتی مقصر اصلی این اتفاق است. بسیاری از مردم با عجله غذا می خورند و به دمای آنچه که مصرف می نمایند بی توجه هستند. وقتی چند کار را به طور همزمان انجام می دهید، محتمل است بدون فکر غذا یا نوشیدنی داغ را داخل دهان بگذارید. چون در هنگام غذا خوردن، فکر شما جای دیگری است.
غذاهایی که در مایکروویو گذاشته می شوند، یکی از علل رایج سوختگی زبان هستند. مایکروویو غذا را به طور یکنواخت گرم نمی نماید. بنابراین، ممکن است اولین لقمه خنک به نظر برسد، اما لقمه بعدی زبان شما را بسوزاند.
علائم سوختگی زبان
علائم به شدت سوختگی بستگی دارند. علاوه بر سوزش، ممکن است موارد زیر را هم تجربه کنید:
- درد زبان
- بی حس شدن زبان
- التهاب و تورم زبان و صورتی یا قرمز شدن آن
- کاهش حس چشایی یا احساس طعم فلز در دهان
- زبان صاف (آسیب دیدگی پاپیلاها باعث ناپدید شدن آن ها می گردد)
درمان سوختگی زبان در خانه
بیشتر سوختگی ها خودبه خود و در عرض یک تا 2 هفته بهبود می یابند. در این بین، برای سرعت بخشیدن به روند بهبودی می توانید از راهکارهای خانگی زیر بهره ببرید:
- مایعات سرد بنوشید. بیشتر مردم بعد از سوختگی زبان به طور غریزی به سراغ نوشیدنی های سرد می روند. بهتر است این کار را به سرعت و در عرض چند دقیقه بعد از بروز سوختگی انجام دهید. سرما از انتقال حرارت به لایه های عمیق تر زبان جلوگیری می نماید.
- از غذاهای نرم سرد یا خنک بهره ببرید. تا چند روز پس از سوختن زبان، غذاهایی مانند ماست و بستنی بخورید.
- سطح زبان خود را با بپوشانید. غالبا کسانی که از خوردن غذاهای تند لذت می برند از شیر برای کاهش حرارت آن ها استفاده می نمایند. شیر می تواند سوختگی زبان را هم تسکین دهد.
- از شکر یا بهره ببرید. علاوه بر شیر، می توانید سطح زبان را با عسل بپوشانید. عسل خاصیت ضدالتهابی و ضدباکتریایی دارد و از عفونت جلوگیری می نماید. گزینه دیگر این است که روی زبان خود شکر بپاشید تا درد کاهش پیدا کند.
- دهان خود را با آب نمک بشویید. آب نمک دهان شما را از هر گونه باکتری که ممکن است در پی سوختگی زبان باعث عفونت گردد، پاک می نماید. بعلاوه می تواند درد زبان را کاهش دهد. با این حال، مراقبت باشید در استفاده از نمک زیاده روی نکنید. نمک بیش از حد باعث تشدید آسیب دیدگی می گردد. یک هشتم قاشق چای خوری نمک را در یک لیوان (240 میلی لیتر) آب حل کنید و دهان خود را با آن بشویید.
- داروهای ضددرد مصرف کنید. داروهای بدون نسخه مثل استامینوفن و ایبوپروفن می توانند درد و التهاب زبان را کاهش دهند.
- مصرف کنید. ویتامین E یاری می نماید سوختگی زبان سریع تر بهبود پیدا کند. یک کپسول حاوی 1000 واحد بین المللی ویتامین E را باز و مستقیما روی زبان خود خالی کنید.
- بهداشت دهان و دندان را به خوبی رعایت کنید. مسواک زدن و نخ دندان کشیدن همواره مهم است، اما زمانی که در دهان تان یک زخم دارید، اهمیت بیشتری پیدا می نماید. چرا که از باقی ماندن باکتری ها در دهان جلوگیری می نماید و خطر عفونت را کاهش می دهد. فقط مراقب باشید که زبان خود را لمس نکنید.
- از دهانشویه های حاوی الکل استفاده نکنید. این محصولات زخم را تحریک می نمایند و درد را افزایش می دهند.
- مایعات داغ ننوشید. گرما می تواند سوختگی زبان و درد ناشی از آن را تشدید کند.
- از مصرف غذاهایی که باعث تحریک زبان می شوند خودداری کنید. غذاهای اسیدی مانند مرکبات و غذاهای تند، شور یا ترد باعث تشدید آسیب دیدگی می شوند.
زمان مراجعه به پزشک
مدت زمان بهبودی به شدت آسیب بستگی دارد. با این حال، زبان فوق العاده مقاوم است و خوشبختانه به سرعت بهبود می یابد. درمان سوختگی های شدید ممکن است بیشتر طول بکشد، اما غالبا به یک یا 2 هفته زمان احتیاج دارد. جوانه های چشایی تقریبا هر 2 هفته یک بار بازسازی می شوند. بنابراین، بعد از مدت کوتاهی می توانید دوباره از غذا خوردن لذت ببرید.
در صورت مشاهده علائم سوختگی درجه 2 یا سه، فورا به پزشک یا دندانپزشک مراجعه کنید. بعلاوه اگر داروهای خانگی را امتحان کردید و علائم سوختگی درجه یک در عرض یک هفته برطرف نشدند، از پزشک یاری بگیرید. در صورت مشاهده علائم زیر هم باید به سرعت به پزشک مراجعه کنید:
- تب
- تشدید درد، قرمزی یا تورم
- خروج ترشح یا چرک از زبان
کلام پایانی
زندگی پرمشغله روزمره باعث می گردد بسیاری از مردم بدون فکر و باعجله غذا بخورند و دچار سوختگی زبان شوند. در صورت بروز چنین مسئله ای، یک نوشیدنی خنک بخورید و برای مدتی از مصرف غذاهای اسیدی، شور، تند یا ترد بپرهیزید تا زبان شما سریع تر بهبود یابد. اگر نگران آسیب دیدگی زبان تان هستید، به پزشک یا دندانپزشک مراجعه کنید. پزشک می تواند شدت آسیب را آنالیز و از بروز عوارض جدی تر مانند عفونت جلوگیری کند.
این مطلب صرفا جنبه آموزش و اطلاع رسانی دارد. پیش از استفاده از توصیه های این مطلب حتما با پزشک متخصص مشورت کنید. برای اطلاعات بیشتر بیانیه برطرف مسؤولیت خبرنگاران مگ را بخوانید.
منابع: health.clevelandclinic, my.clevelandclinic
منبع: دیجیکالا مگ