چیزهایی که فقط در ژاپن می توانید ببینید: گزارشی جامع از شگفتی های سرزمین آفتاب تابان
به گزارش هیو بلاگ، ژاپن، کشوری که در آن سنتهای هزارساله با نوآوریهای آیندهنگرانه در هم آمیختهاند، مجموعهای از تجربیات و دیدنیهای منحصر به فرد را ارائه میدهد که در هیچ کجای دیگر جهان یافت نمیشوند . این گزارش به بررسی جنبههای گوناگونی از این کشور شگفتانگیز میپردازد، از پدیدههای طبیعی خیرهکننده و سنتهای فرهنگی عمیق گرفته تا شگفتیهای زندگی مدرن و پدیدههای اجتماعی خاص که ژاپن را به مقصدی بینظیر تبدیل کردهاند.
برای دریافت مشاوره و خدمات تخصصی گردشگری و سفر به سراسر دنیا با مجری مستقیم تورهای مسافرتی و گردشگری همراه باشید.
1. شگفتیهای طبیعت و مناظر بیهمتا
طبیعت ژاپن به همان اندازه فرهنگ آن متنوع و الهامبخش است . این کشور دارای مناظر طبیعی است که هر بینندهای را مسحور خود میکند.
- کوه فوجی (Mount Fuji): این کوه آتشفشانی خاموش با قلهی پوشیده از برف، نه تنها بلندترین قله ژاپن است، بلکه به عنوان یکی از سه کوه مقدس این کشور، نمادی ملی و فرهنگی به شمار میرود. منظره فوجی، به ویژه در فصل بهار با شکوفههای گیلاس در پیشزمینه یا در پاییز با برگهای رنگارنگ، تصویری نمادین و فراموشنشدنی است.
- جنگل بامبو آراشیاما (Arashiyama Bamboo Grove): قدم زدن در مسیر این جنگل در کیوتو، تجربهای سورئال و آرامشبخش است . ساقههای سر به فلک کشیده بامبو که نور خورشید از میان آنها به سختی عبور میکند، فضایی جادویی و دنیایی دیگر را تداعی میکند.
- آبشار ناچی (Nachi Falls): این آبشار با ارتفاع 133 متر، بلندترین آبشار تکشاخهای ژاپن است و در کنار معبد زیبای سیگانتو قرار گرفته است. ترکیب طبیعت حیرتانگیز و معنویت این مکان، منظرهای رویایی و باشکوه خلق کرده است.
- جزایر حیوانات: ژاپن میزبان جزایری است که به نظر میرسد توسط حیوانات اداره میشوند. جزیره اوکونوشیما (Ōkunoshima) که به "جزیره خرگوشها" معروف است، پر از خرگوشهای دوستی است که آزادانه پرسه میزنند . همچنین، جزیره تاشیروجیما (Tashirojima) یا "جزیره گربهها"، بهشتی برای دوستداران گربههاست .
- تپههای شنی توتوری (Tottori Sand Dunes): شاید انتظار دیدن بیابان در ژاپن را نداشته باشید، اما این تپههای شنی وسیع در امتداد ساحل دریای ژاپن، منظرهای شبیه به صحرا را ایجاد کردهاند که ارتفاع برخی از تپهها به 50 متر نیز میرسد.
- گردابهای ناروتو (Naruto Whirlpools): این پدیده طبیعی شگفتانگیز در تنگه ناروتو به دلیل جزر و مد سریع ایجاد میشود و گردابهایی با قطر 20 متر را به وجود میآورد که تماشای آن از روی پل یا با قایقهای کفشیشهای تجربهای هیجانانگیز است.
2. فرهنگ، سنت و پدیدههای اجتماعی منحصر به فرد
فرهنگ ژاپن ریشه در احترام، نظم و زیباییشناسی دارد و این اصول در کنار برخی پدیدههای اجتماعی مدرن، تصویری منحصر به فرد از این کشور ارائه میدهند.
- جشن هانامی (Hanami): جشن شکوفههای گیلاس: «هانامی» (花見) که در لغت به معنای «تماشای گلها» است، یکی از زیباترین و ریشهدارترین سنتهای ژاپنی به شمار میرود .
- ریشه تاریخی و نمادین: تاریخچه این جشن به بیش از هزار سال پیش بازمیگردد که در ابتدا به تماشای شکوفههای آلو (اومه) اختصاص داشت اما در دوره هیآن (794-1185) به شکوفههای گیلاس (ساکورا) معطوف شد . عمر کوتاه یک تا دو هفتهای این شکوفهها، نمادی از زیبایی، تجدید حیات و ماهیت زودگذر زندگی است و با مفهوم بودایی «مونو نو آواره» (پذیرش غم ناشی از ناپایداری) پیوند خورده است .
- آداب و رسوم: اصلیترین فعالیت، پیکنیک زیر درختان ساکورا است که خانوادهها و دوستان گرد هم میآیند . خوراکیهای مخصوصی مانند «هانامی دانگو» (کوفته برنجی رنگارنگ)، «ساکورا موچی» (کیک برنجی پیچیده در برگ گیلاس) و جعبههای غذای «بنتو» در این فصل محبوب هستند . تماشای شکوفهها در شب که با فانوسهای کاغذی نورپردازی میشوند، «یوزاکورا» (Yozakura) نام دارد و فضایی جادویی خلق میکند .
- بهترین زمان و مکان: فصل شکوفهها از اواخر مارس در جنوب آغاز شده و در اوایل آوریل به توکیو و کیوتو میرسد . از مشهورترین مکانها میتوان به پارک اوئنو در توکیو، مسیر فیلسوف در کیوتو، محوطه قلعه اوساکا و کوه یوشینو با 30,000 درخت گیلاس اشاره کرد .
- معماری ماچیا (Machiya): خانههای سنتی در قلب شهر: «ماچیا» خانههای سنتی چوبی شهری هستند که به ویژه در پایتخت تاریخی کیوتو یافت میشوند و نماد معماری بومی ژاپن به شمار میروند . این خانهها که در دوره ادو (1603-1868) توسط طبقه بازرگانان (چونین) ساخته میشدند، هم محل زندگی و هم مرکز فعالیت اقتصادی خانواده بودند .
- ویژگیهای طراحی: شاخصترین ویژگی آنها طراحی باریک و عمیق معروف به «اوناگی نو نِدوکو» (تخت مارماهی) است که به دلیل نظام مالیاتی آن دوره (مالیات بر اساس عرض ملک) شکل گرفت . این خانهها از مواد طبیعی مانند چوب، بامبو و کاغذ ساخته شدهاند و دارای حیاطهای داخلی کوچک (تسوبونیوا) برای تأمین نور و تهویه هستند . نمای آنها اغلب با نردههای چوبی (کوشی) پوشیده شده است .
- کاربری امروزی: امروزه بسیاری از این خانههای تاریخی با حفظ ساختار اصلی، به کافهها، رستورانها، بوتیک هتلها و گالریهای هنری تغییر کاربری دادهاند و تجربهای از ترکیب سنت و مدرنیته را ارائه میدهند .
- مد خیابانی هاراجوکو: طغیان خلاقیت: منطقه هاراجوکو در توکیو، به ویژه در دهههای 1990 و 2000، به عنوان مرکز جهانی مد خیابانی ژاپن شناخته شد . این پدیده فرهنگی میدانی برای ابراز هویت فردی جوانان بود که از طریق سبکهای پوششی جسورانه، هنجارهای اجتماعی را به چالش میکشیدند .
- لولیتا (Lolita): این سبک با الهام از لباسهای دوره ویکتوریا و روکوکو، شامل دامنهای پفدار، بلوزهای توری و روبان است . این سبک واکنشی به نمایش بیش از حد جنسیت در مد مدرن و تلاشی برای بازگشت به معصومیت و زیباییشناسی فانتزی تلقی میشود.
- دکورا (Decora): این سبک با رنگهای بسیار روشن و استفاده اغراقآمیز از اکسسوریهای پلاستیکی و ارزانقیمت مانند گیرههای موی رنگارنگ شناخته میشود . دکورا نمادی از شادی، بازیگوشی و فرهنگ «کاوایی» (دوستداشتنی) است.
- ویژوال کِی (Visual Kei): این سبک که با موسیقی راک ژاپن پیوند خورده، با ظاهری آندروجینی (دوجنسی)، موهای رنگارنگ و آرایشهای سنگین مشخص میشود و مرزهای جنسیتی سنتی را به چالش میکشد .
- فرهنگ کار افراطی: کاروشی (Karoshi) و اینِموری (Inemuri): فرهنگ کار در ژاپن به دلیل شدت و وفاداری عمیق به شرکت شهرت دارد و منجر به دو پدیده متضاد اما مرتبط شده است:
- کاروشی (مرگ بر اثر کار زیاد): این واژه به مرگهای ناگهانی ناشی از سکته مغزی، حمله قلبی یا خودکشی به دلیل استرس شغلی شدید و ساعات کاری طاقتفرسا اطلاق میشود . اضافه کاری بیش از 100 ساعت در ماه به عنوان یک عامل خطر جدی در نظر گرفته میشود .
- اینِموری (خوابیدن در حین حضور): برخلاف بسیاری از فرهنگها، چرت زدن کوتاه در محل کار یا مکانهای عمومی (اینموری) نه تنها پذیرفته شده، بلکه گاهی به عنوان مدال افتخار غیررسمی برای سختکوشی و خستگی ناشی از کار زیاد تلقی میشود . البته این رفتار قوانین نانوشته خود را دارد؛ فرد باید به صورت نشسته باقی بماند تا نشان دهد همچنان در موقعیت اجتماعی حاضر است .
- هیکیکوموری (Hikikomori): پدیده انزوای اجتماعی: این واژه ژاپنی برای توصیف افرادی به کار میرود که به شکلی افراطی از جامعه کنارهگیری کرده و خود را برای مدتی بیش از شش ماه در خانه حبس میکنند . این پدیده که ریشه در فشارهای شدید اجتماعی برای موفقیت دارد ، اولین بار در ژاپن شناسایی شد اما امروزه در سراسر جهان نیز مشاهده میشود .
- آداب و رسوم روزمره:
- انعام دادن ممنوع: در ژاپن، ارائه خدمات باکیفیت یک وظیفه استاندارد محسوب میشود و تلاش برای انعام دادن ممکن است نوعی بیاحترامی تلقی شود.
- هورت کشیدن نودل: هنگام خوردن سوپ یا نودل، هورت کشیدن و ایجاد صدا کاملاً عادی و حتی نشانهای از لذت بردن از غذا و قدردانی از آشپز است.
- تعظیم کردن: تعظیم کردن بخش جداییناپذیر تعاملات اجتماعی در ژاپن است. عمق و مدت زمان تعظیم بسته به موقعیت و فرد مقابل متفاوت است و نشاندهنده احترام، تشکر یا عذرخواهی است.
- معابد و دروازههای توری (Torii): معابد بودایی و زیارتگاههای شینتو در سراسر ژاپن پراکندهاند. معبد فوشیمی ایناری در کیوتو با هزاران دروازه قرمز رنگش که مسیری تونلمانند را در کوهستان ایجاد کردهاند، شهرت جهانی دارد.
- مراسم ازدواج سنتی: زوجهای ژاپنی میتوانند مراسم ازدواج خود را به سبک سنتی شینتویی در معابد برگزار کنند. در این مراسم، عروس کیمونوی سفید و داماد لباس رسمی به تن دارند و آیین نوشیدن ساکی (sake) را به عنوان نماد اتحاد اجرا میکنند.
3. زندگی مدرن، فناوری و شگفتیهای شهری
ژاپن در زمینه فناوری و نوآوریهای شهری پیشرو است و این موضوع در جنبههای مختلف زندگی روزمره دیده میشود.
- توالتهای هوشمند: توالتهای ژاپنی با امکاناتی نظیر گرمکن صندلی، پخش موسیقی برای حفظ حریم خصوصی، شستشوی خودکار و حتی پخش عطر، تجربهای فراتر از یک سرویس بهداشتی معمولی ارائه میده دهند.
- شینکانسن (Shinkansen): نماد سرعت، دقت و ایمنی: این شبکه قطارهای سریعالسیر که به "قطار گلولهای" نیز شهرت دارد، نماد پویایی و پیشرفت ژاپن است .
- عملکرد فنی: این قطارها که از سال 1964 فعالیت خود را آغاز کردهاند ، با سرعت عملیاتی تا 320 کیلومتر بر ساعت حرکت میکنند . شبکه شینکانسن به دلیل دقت مثالزدنی در زمانبندی و رکورد ایمنی بینظیر (بدون هیچ حادثه مرگبار در بیش از نیم قرن فعالیت) در جهان مشهور است .
- کلاسهای سفر: شینکانسن معمولاً سه کلاس سفر ارائه میدهد: کلاس معمولی (چیدمان 3+2) ، کلاس سبز (Green Class) (معادل کلاس تجاری با چیدمان 2+2) و کلاس گران (Gran Class) (تجربهای لوکس و فرست کلاس) .
- تجربه سفر: سفر با شینکانسن تجربهای آرام، تمیز و منظم است و امکاناتی نظیر وایفای رایگان، پریز برق و سرویسهای بهداشتی مدرن را فراهم میکند .
- دستگاههای فروش خودکار (Vending Machines): این دستگاهها با نام ژاپنی «جیدوهانبایکی» (Jidōhanbaiki)، بخشی جداییناپذیر از چشمانداز شهری ژاپن هستند .
- دلایل محبوبیت: با بیش از 4 میلیون دستگاه در سراسر کشور ، دلایل محبوبیت آنها شامل جمعیت متراکم، هزینه بالای نیروی کار، فرهنگ راحتی و نرخ بسیار پایین جرم و جنایت است که امکان نصب این دستگاههای گرانقیمت را در فضاهای عمومی فراهم میکند .
- کالاهای عجیب و غریب: این دستگاهها فراتر از نوشیدنیهای سرد و گرم، تقریباً هر چیزی را میفروشند . از غذاهای گرم مانند رامن و پیتزای داغ گرفته تا محصولات تازه مانند تخممرغ و برنج . همچنین میتوان اقلام روزمره مانند چتر، پیراهن و کراوات ، اسباببازیهای کپسولی (Gachapon) و حتی خرچنگ زنده را در آنها پیدا کرد .
- هتلهای کپسولی (Capsule Hotels): این هتلها که پاسخی خلاقانه به محدودیت فضا و هزینههای بالای اقامت در شهرهای بزرگ بودند، امروزه به یک تجربه فرهنگی منحصر به فرد تبدیل شدهاند .
- تاریخچه و هدف اولیه: اولین هتل کپسولی در سال 1979 در اوساکا افتتاح شد . هدف اصلی، فراهم کردن اقامتگاهی ارزان برای کارمندانی بود که آخرین قطار شب را از دست میدادند .
- طراحی و امکانات: هر کپسول، یک واحد خواب شخصی به ابعاد تقریبی 2 متر در 1.2 متر در 1 متر است . این واحدها مجهز به امکاناتی مانند تلویزیون، وایفای و پریز برق هستند . فضاهای مشترک شامل حمامهای عمومی و سالنهای استراحت است .
- تکامل مدرن: هتلهای کپسولی از اقامتگاههای صرفاً اقتصادی و مردانه به هتلهای مدرن و مفهومی تکامل یافتهاند که اکنون یک جاذبه گردشگری محسوب میشوند . نمونههای امروزی شامل هتلهای لوکس (مانند First Cabin) و هتلهای مفهومی در دل کتابخانه (Book and Bed Tokyo) هستند .
- کافههای تِمدار (Themed Cafes): این کافهها فراتر از مکانی برای نوشیدن قهوه، یک تجربه فرهنگی و سرگرمکننده ارائه میدهند .
- دلایل محبوبیت: محبوبیت آنها ریشه در عواملی چون فرار از استرس زندگی شهری، پاسخ به نیاز افرادی که نمیتوانند حیوان خانگی داشته باشند، و فرهنگ غنی پاپ (انیمه و مانگا) دارد .
- انواع کافهها: تنوع این کافهها بیپایان است:
- کافههای حیوانات: محبوبترین آنها کافههای گربه هستند، اما کافههایی با جغد، خرگوش، و جوجهتیغی نیز وجود دارند .
- کافه خدمتکاران (Maid Cafes): عمدتاً در منطقه آکیهابارا توکیو قرار دارند و پیشخدمتها با لباسهای خاص، با مشتریان مانند «ارباب» یک خانه اشرافی رفتار میکنند .
- کافههای رباتیک: کافه Dawn Avatar Robot نمونه برجستهای است که در آن رباتها توسط افراد دارای معلولیت شدید جسمی از راه دور کنترل میشوند و به آنها فرصت اشتغال میدهد .
- کافههای شخصیتهای انیمه: کافههایی با تم پوکمون یا توتورو که به طرفداران اجازه میدهند در دنیای شخصیت محبوب خود غرق شوند .
4. غذا، خوراکیها و موارد عجیب و غریب
خلاقیت ژاپنیها در دنیای خوراکیها نیز بیپایان است و منجر به تولید محصولات و تجربیاتی منحصر به فرد شده است.
- طعمهای عجیب شکلات کیتکت: در ژاپن میتوانید کیتکتهایی با طعمهای غیرمنتظره مانند واسابی، چای سبز (ماچا)، سس سویا، سیبزمینی شیرین و شکوفه گیلاس پیدا کنید.
- هندوانههای مکعبی: کشاورزان ژاپنی هندوانهها را در قالبهای مکعبی پرورش میدهند تا حمل و نقل و نگهداری آنها در یخچال آسانتر شود. این هندوانهها بیشتر جنبه تزئینی دارند و قیمتشان بسیار گران است.
- غذاهای تقلبی پلاستیکی (Sampuru): بسیاری از رستورانها در ویترین خود نمونههای پلاستیکی بسیار واقعی از غذاهایشان را به نمایش میگذارارند تا مشتریان بتوانند ظاهر و حجم غذا را قبل از سفارش ببینند.
- بستنیهایی که آب نمیشوند: دانشمندان ژاپنی مادهای شیمیایی و بیخطر کشف کردهاند که به بستنی اضافه میشود و از آب شدن سریع آن در گرما جلوگیری میکند.
- حمام رامن: یک مرکز تفریحی در هاکونه به مهمانان خود این فرصت عجیب را میدهد که در استخری پر از نودل رامن و آب گوشت خوک شنا کنند، که گفته میشود به دلیل داشتن کلاژن برای پوست مفید است.
خلاصه
ژاپن کشوری پر از تضادهای جذاب است؛ جایی که آرامش یک باغ ذن با هرج و مرج چهارراه شیبویا در توکیو همزیستی دارد. بازدید از این کشور تجربهای چندبعدی است که ذهن را به چالش میکشد و حواس را درگیر میکند. از پدیدههای طبیعی باشکوهی مانند کوه فوجی گرفته تا آداب و رسوم اجتماعی منحصر به فرد، هر گوشه از ژاپن داستانی برای گفتن دارد. جشن باستانی «هانامی» با شکوه شکوفههای گیلاس، نمادی از درک عمیق ژاپنیها از زیبایی و گذر زمان است . معماری سنتی «ماچیا» که امروزه به کافهها و هتلهای بوتیک تبدیل شده، گذشته را به حال پیوند میزند . مد خیابانی «هاراجوکو» با سبکهای خلاقانه و جسورانهای چون لولیتا و دکورا، میدانی برای ابراز هویت فردی جوانان است . فرهنگ کار افراطی این کشور نیز پدیدههای متضادی چون «کاروشی» (مرگ بر اثر کار زیاد) و «اینموری» (چرت زدن در محل کار به عنوان نشان سختکوشی) را به وجود آورده است. در سوی دیگر، نوآوریهای روزمره مانند توالتهای هوشمند، شگفتی مهندسی یعنی قطارهای «شینکانسن» و دنیای خلاقانه «کافههای تِمدار» تصویری از یک فرهنگ پویا را تکمیل میکنند. هتلهای کپسولی که از یک ضرورت اقتصادی به یک تجربه توریستی مدرن تکامل یافتهاند و دستگاههای فروش خودکار که تقریباً هر کالای قابل تصوری را عرضه میکنند ، نمونههای بارز نبوغ ژاپنی در زندگی شهری هستند. سفر به ژاپن تنها یک بازدید توریستی نیست، بلکه ورود به دنیایی است که در آن هر چیز، از یک فنجان چای تا یک قطار سریعالسیر، میتواند شگفتانگیز و منحصر به فرد باشد.